سردخانه

سردخانه چیست؟

به منظور حفظ و نگهداری کیفیت محصولات غذایی و آزمایشگاهی و جلوگیری از فساد آن ها از سردخانه ها استفاده می شود. به طور کلی سردخانه مجموعه ای از دستگاه های تولید برودت است که پس از ایجاد سرما، آن را به داخل فضای عایقی هدایت و دمای آنجا را تا حد مورد نیاز کاهش می دهد.

سردخانه هایی که از سیستم تبرید تراکمی بهره می برند به طور کلی دارای چهار قسمت اصلی هستند که به ترتیب زیر است:

• کمپرسور
• کندانسور
• شیر انبساط
• اواپراتور

سردخانه  تراکمی چیست؟

به دلیل استفاده از کمپرسور در سیکل تبرید این سردخانه ها، شایسته است که از اسم سردخانه تراکمی برای نام گذاریشان استفاده گردد. سیستم سردخانه های تراکمی غالبا از نوع سردخانه فریونی یا سردخانه آمونیاکی است که از هر کدام در کاربرد های خاصی استفاده می گردد.

سردخانه چگونه کار می کند؟

روش کارکرد سیکل تبرید در سردخانه های تراکمی به این شکل است که ابتدا گاز مبرد توسط کمپرسور مکش می شود و در کمپرسور بنا بر نوع کمپرسور، تحت فشار قرار می گیرد و فشرده می شود و طبیعتا همرا با افزایش فشار، دمای گاز نیز افزایش می یابد. این گاز پر فشار و پر حرارت دارای مقادیری روغن در خود است که پس از خروج از کمپرسور به وسیله سپراتور روغن از آن جدا می گردد و پس از جدا سازی، روغن به کارتل کمپروس بازگردانده می شود تا دوباره در کمپرسور استفاده گردد.

گاز خروجی پس از حذف روغن، به کندانسور وارد می گردد و در کندانسور تا حدود زیادی حرارت آن جذب شده و به همین دلیل به مایع یا کندانس تبدیل می شود و پس از این فرایند، مایع تولید شده در مخزنی به اسم رسیور ذخیره می گردد.

بعد از پر شدن رسیور و عبور از حد تعیین شده، فلوتر نصب شده روی رسیور باز می گردد و مایع اواپراتور به شیر انبساط (اکسپنشن ولو) وارد میشود و سپس توسط شیر انبساط به درون اواپراتور اسپری می گردد. به علت پایین بودن درجه جوش در مبرد ها و همچنین کاهش فشار در اواپراتور، مبرد شروع به جوشیدن می کند و این فرایند به علت خاصیت مبرد ها به شدت گرما گیر می باشد و باعث می گردد  محیط اواپراتور و فین ها نصب شده روی آن سرد گردد.

در این زمان فن اواپراتور که از نوع الکتریکی هم می باشد شروع به کارمی کند و هوای محیط را از بین فین های اواپراتور عبور می دهد و باعث سرد شدن سردخانه می گردد. سپس مبرد عبوری از اواپراتور که حالت دوفازی دارد به اکومولاتور وارد می شود تا تمام آن تبخیر گردد و اطمینان حاصل شود که مایع وارد کمپرسور نشود. این سیکل تبرید تا زمانی که دمای سردخانه به میزان دلخواه برسد ادامه پیدا می کند.

چند مدل سردخانه وجود دارد؟

سردخانه هایی که در بازار رایج است عموما به گروه های زیر تقسیم بندی می گردد:

• سردخانه خانگی ( یخچال فریزر)
• سردخانه مغازه ای (یخچال های ویترین دار)
• سردخانه هایی که در مراکز تجاری مانند هتل ها و مراکز تفریحی استفاده می گردد.
• سردخانه های بزرگ که در صنایع در ابعاد بزرگ تر با توان بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.

انواع سردخانه بر اساس حجم و ابعاد

سردخانه را بر اساس فاکتورهای متعددی مانند دما و حجم و غیره می توان دسته بندی کرد، انواع سردخانه از لحاظ حجم به شرح زیر می باشد:

• سردخانه متحرک
• سردخانه اتاقی
• سردخانه صنعتی
• سردخانه کانکسی

سردخانه متحرک و کانکسی

در صورتی که نیاز به یک سردخانه کوچک یا متوسط داشته باشیم و فضای کافی و لازم را برای نصب آن نداشته باشیم از سردخانه متحرک یا صنعتی استفاده می کنیم. این سردخانه همانگونه که از اسم آن مشخص است قابل حمل می باشد و می توان در صورت نیاز به جابجایی آن را به راحتی جابجا کرد. در سردخانه کانکسی یا متحرک از کانتینر یا سازه فلزی بجای دیوار های اتاق استفاده می شود.

سردخانه صنعتی

از سردخانه های صنعتی برای ذخیره و انبار مواد غذایی یا دارویی معمولا استفاده می شود. سردخانه های صنعتی دارای ابعاد بزرگ می باشند و از چندین اتاق تشکیل شده اند که سرمای هر اتاق متناسب با مواد غذایی یا غیره تنظیم می شود.

سردخانه اتاقی

از سردخانه های اتاقی برای ساخت سردخانه های کوچک استفاده می شود  که معمولا برای نگهداری مواد غذایی در رستوران ها، فرو شگاه ها، هتل ها و ... استفاده می شود. در سردخانه های اتاقی معمولا یک دیوار به کمک ساندویج پنل عایق کاری می شود و تجهیزات سرمایشی درون آن قرار می گیرد.

از آنجا که وظیفه اصلی سردخانه ها پیشگیری از فساد محصولات و حفظ حداکثر کیفیت در مدت زمانی معین است، اگر در قسمتی از سیستم سردخانه مشکلی پیش بیاید که موجب اختلال در تولید سرما در سیستم گردد، موجب خسارات جبران ناپذیر می گردد که بعضا در برخی سردخانه های صنعتی این مشکلات به صورت رایج وجود دارد. از این رو باید دقت شود طراحی و ساخت سردخانه حتما زیر نظر متخصصان مجرب صورت پذیرد و حتما از اصالت قطعات استفاده شده در سردخانه اطمینان حاصل گردد.

تجهیزات سیکل تبرید سردخانه

• اواپراتور
• اکسپنشن ولو (شیر انبساط)
• کندانسور
• فیلتر درایر
• کمپرسور
• لرزه گیر
• تابلو برق
• لوله مسی
• چک ولو
• شیر دستی
• کابل
• گاز مبرد
• آکومولاتور
• سایر تجهیزات جانبی

نحوه انتخاب و طراحی سردخانه

جهت انتخاب سردخانه ابتدا باید نوع سردخانه از لحظ ظاهری و دمایی (بالای صفر یا زیر صفر) و محصول مورد نیاز را در نظر داشته باشیم. پس از انتخاب نوع سردخانه باید حجم محصول، شرایط آب و هوایی و محل نصب و قرار گیری سردخانه را در نظر بگیریم. حال با داشتن این موارد می توان یک سردخانه مناسب با ظرفیت برودتی مناسب و با توجه به شرایط را طراحی نمود.

جهت طراحی یا انتخاب سردخانه مناسب باید به عوامل زیر توجه نمود:

• شرایط آب و هوایی
• محل قرار گیری
• نوع سردخانه (بالای صفر یا زیر صفر)
• مدل سردخانه
• نوع و حجم محصول

با داشتن نوع و حجم محصول می توان ظرفیت سردخانه و مساحت آن را تعیین نمود. طراحی سایر تجهیزات سردخانه اعم از نوع و توان کمپرسور، کندانسور، اواپراتور وغیره همگی با توجه به ظرفیت سردخانه و شرایط آب و هوایی نیز صورت می گیرد.

تعیین بار برودتی سردخانه

جهت تعیین بار برودتی و ظرفیت سردخانه باید به چهار مورد زیر توجه شود:

• بار محصول
• بار دیواره ها
• بار ناشی از تعویض هوا
• بار متفرقه

بار دیواره ها

بار دیواره ها ناشی از اختلاف دمای محیط داخل و خارج می باشد که از دیواره ها، کف، سقف به آن منتقل می شود و می توان با ساندویج پنل مناسب از اتلاف بار برودتی سردخانه جلوگیری نمود.

بار ناشی از تعویض

بار ناشی از تعویض در اثر ورود هوای گرم بیرون به درون سردخانه ایجاد می شود که در اثر باز و بسته شدن درب سردخانه، رطوبت داخل و بیرون و حجم و دمای سردخانه می باشد.

بار محصول

بار محصول در اثر تنفس برخی از محصولات مکانند میوه ها و سبزیجات و یا میزان حرارت انتقال یافته از محصول هنگام قرار دادن آن در سردخانه ایجاد می گردد. در صورتی که دمای ورودی محصولات کمتر از دمای سردخانه باشد از بار محصول صرفنظر می شود.

بار متفرقه

بار متفرقه ناشی از عوامل مختلفی مانند حرارت ایجاد شده از موتور فن اواپراتور، ورود و خروج و دم و بازدم افرادی که وارد سردخانه می شوند و چراغ های سردخانه می باشد.

عوامل موثر در قیمت سردخانه

مهمترین عامل در تعیین قیمت سردخانه ابعاد آن و انتخاب درست قطعات و بکارگیری تجهیزات با کیفیت می باشد که این عامل باعث کاهش قیمت و صرفه جویی در زمان ساخت و هزینه های پس از ساخت می شود. در حالت کلی قیمت سردخانه به عوامل زیر بستگی دارد:

• دمای نگهداری (زیر صفر یا بالای صفر)
• ابعاد (هر چه ابعاد سردخانه بزرگتر باشد طبیعتا هزینه ساخت بالاتر می رود.)
• برند اواپراتور و کمپرسور
• موتور سردخانه یا همان کمپرسور سردخانه
• ساندویج پنل
• سایز و نوع درب سردخانه
• برق سه فاز یا تک فاز (ساخت سر خانه های بزرگ با برق تک فاز امکان پذیر نمی باشد و اینکه ساخت سردخانه با برق تک فاز بیشتر می شود.)
• تابلو برق
• شیرآلات
• تجهیزات کنترلی
• کیفیت نصب

خدمات قابل ارائه شرکت فامکو در ساخت سردخانه

• استفاده از تجهیزات با کیفیت و برند های معتبر
• رعایت نکات اصلی در ساخت و نصب سردخانه
• طراحی علمی و اصولی سردخانه
• گارانتی تجهیزات اصلی سردخانه
• بازدید های دوره ای از سردخانه و بررسی عملکرد آن