شیر سماوری که با نام های پلاگ ولو (پلاگین)، شیر مخروطی و شیر دو شاخه در بین صنعتگران شناخته می شود، یکی از شیرآلات مورد استفاده در خطوط لوله جهت قطع و وصل (باز و بستن) کردن جریان است. شیر های سماوری در فرآیند ها و سیستم های پر فشار نقش بسیار تاثیر گذاری را ایفا می کنند. پلاگ ولو در دسته بندی شیرآلات، جزء شیر های قطع و وصل به شمار می رود و با استاندارد API 6D-API 599-BS5353 ساخته و بر اساس استاندارد API 6D نیز مورد تست قرار می گیرد. انواع شیر سماوری یا پلاگ ولو قابل ارائه در هایپر صنعت فامکو:
بازدیدکننده محترم، در صورت بازدید این صفحه با موبایل، لطفا جهت رویت کامل جداول، زمانی که روی جداول هستید تصویر را به سمت چپ یا راست بکشید (برخی جداول به دلیل بزرگی ممکن است در صفحه نمایش شما به صورت کامل نمایش داده نشوند، همچنین می توانید موبایل خود را به صورت افقی بگیرید تا جداول را بهتر ببینید.).
مشخصات فنی
مشخصات فنی شیر سماوری یا پلاگ ولو
یکی از ویژگی های مهم شیر پلاگ ولو، حجم دبی می باشد، زیرا نحوه محاسبه دبی به این شکل است که حجم دبی خروجی برابر است با حجم دبی ورودی منهای افت فشار ناشی از برخورد سیال به پلاگ. در پلاگ ولو به دلیل کم بودن افت فشار، حجم دبی ورودی و خروجی اختلاف کمی با هم دارند، به همین دلیل شیر سماوری یا شیر مخروطی قادر به ایجاد دبی مطلوبی خواهد بود. شایان ذکر است، شیر سماوری معمولا به صورت 2 پورت ورودی و خروجی (به اصطلاح به آن چهار وجهی یا چهار راهی نیز گفته می شود) تولید می گردد. ولی با توجه به نیاز، با چند پورت ورودی (چند راهی) جهت انحراف جریان مسیر نیز استفاده می شود.
شیر سماوری چیست؟
شیر سماوری یا شیر مخروطی از جمله شیر آلاتی به شمار می رود که برای قطع و وصل کردن جریان استفاده می شود، تنها تفاوت پلاگ ولو با سایر شیرآلات از نظر مجرابند است، مجرابند در این شیر به شکل استوانه ای یا مخروطی می باشد. شیر سماوری یا همان پلاگ ولو داری یک پلاگ (دیسک) می باشد که از دیسک استوانه ای که گاها مخروطی نیز می باشد، ساخته می شود.
شیر مخزوطی یکی از انواع پر مصرف شیر در زمینه پایپینگ می باشد. طراحی بدنه شیر سماوری به گونه ای است که افت فشار بسیار کمی برای جریان سیال رخ می دهد و با چرخاندن عملگر، استم شیر سماوری، پلاگ آن را می چرخاند. این مکانیسم مشابه شیر های پروانه ای است که جهت باز و بسته شدن به ¼ گشتاور نیاز دارند به همین دلیل با چرخش 90 درجه پلاگ شیر سماوری، سیال از آن عبور می کند. شایان ذکر است در شیر های سماوری در هنگامی که پلاگ ولو در حالت باز باشد، به علت این که سیال بدون زاویه، در هنگام ورود به شیر سماوری، از پلاگ عبور می کند، کمترین افت فشار را خواهیم داشت.
انواع شیرهای سماوری
برندهای پلاگ ولو
شیر سماوری پترو ولو PETRO-VALVE
شیر سماوری سی لاک C-LOK
شیر سماوری کیتز KITZ
شیر سماوری سیم (Cim)
شیر سماوری رینگو (Ringo)
پلاگ ولو راکول
شیر سماوری متسو (Metso)
شیر سماوری پنت ایر (Pentair)
پلاگ ولو ریموندی
پلاگ ولو آدکو
شیر سماوری گداختار
شیر سماوری آذران
بدنه شیر مخروطی همیشه به شکلی طراحی می شود که بتوان از مجرابند مخروطی یا استوانه ای استفاده کرد. مجرابند این شیر ها دارای یک سوراخ برای عبور جریان می باشد. با چرخاندن 90 درجه ای، دسته قسمت سوراخ شده مجرابند با ورودی و خروجی شیر در یک راستا قرار می گیرند و باعث باز شدن مسیر می شود. ظرفیت شیر های سماوری بستگی به قطر دهانه مجرابند دارد هرچه این قطر به قطر ورودی و خروجی شیر نزدیک باشد بازده این شیر پایین می آید. در سرویس های گازی، بازده این شیر نسبت به شیر توپی کمتر است که دلیل آن پایین بودن دقت تنظیم دبی، برای تنظیم جریان سیال است.
ویدیو نحوه عملکرد شیر سماوری
اجزاء اصلی شیر سماوری یا پلاگ ولو
بدنه شیر سماوری یا پلاگ ولو
شیر مخروطی بر اساس استاندارد API 6D-API 599-BS5353 ساخته شده و بر اساس استاندارد API 6D تست می شود. بدنه پلاگ ولو به گونه ای طراحی شده است که با چرخش 90 درجه پلاگ، سیال به راحتی عبور می کند البته در صورتی که شیر سماوری برای کنترل کردن سیال استفاده شود شیر دچار افت فشار و به مرور زمان آسیب می بیند. بدنه پلاگ ولو یا شیر مخروطی در سایز های پایین دو اینچ معمولا به صورت رزوه ای و در سایز های بالا به صورت فلنجی و در شرایطی که فشار بالاست معمولا به صورت جوشی با ساقه بلند و یا ساقه کوتاه تولید می شود همچنین سیت شیر مخروطی معمولا به صورت PTFE تفلونی می باشد.
پلاگ شیر سماوری
پلاگ شیر سماوری یا شیر مخروطی تاثیر بسزایی در عمر آن داشته و به شکل استوانه ای یا مخروطی می باشد همچنین port آن به چهار صورت زیر تولید می شود:
شیر مخروطی با پلاگ صد در صد تریم که در این حالت حجم دبی ورودی با حجم دبی خروجی تقریبا برابر است و پوشش دهی و پرداخت کاری پلاک صد در صد انجام می شود.
در شیر سماوری (پلاگ ولو) با 50 درصد تریم، حجم دبی خروجی ½ حجم ورودی و پوشش دهی و پرداخت کاری 50 درصد تولید می شود.
شیر سماوری با پلاگ 12 درصد تریم با حجم دبی خروجی تقریبا ¼ حجم ورودی می باشد و پرداخت و پوشش دهی سطحی آن 12 درصد کم تر از حالت های قبلی است،
شیر با پلاگ V port مشابه 50 درصد تریم می باشد.
در شکل زیر انواع Plug با Trim مختلف که برای انواع سیالات با توجه به خورندگی و نسبت ورودی و خروجی سیال می توان استفاده نمود، قابل مشاهده می باشد.
پلاگ این گونه شیر ها در حالت کلی به دو نوع تقسیم می شوند:
پلاگ ولو با توپی استوانه ای
کاربرد اینگونه پلاگ با توجه به نوع آببندی پلاگ و بدنه می باشد و می تواند بوسیله یک ترکیب آببند کننده یا انبساط حجمی توپی و بدنه یا با ایجاد گوه ای در نشیمنگاه باشد.
پلاگ ولو با توپی مخروطی
در این نوع پلاگ با توجه به جابجایی طولی، توپی مخروطی می تواند نشتی بوجود آمده در اثر سایش ذرات را برطرف کند و آب بندی مورد نیاز را انجام دهد، این عمل به دو صورت انجام می شود مورد اول بدین صورت است که پلاگ با قرار گیری روی نشیمنگاه بدنه، چرخش 90 درجه خود را انجام می دهد و در حالت دوم پلاگ در زمان چرخش از روی نشیمنگاه بلند شده و پس از انجام چرخش دوباره روی سطح بدنه قرار می گیرد.
انواع شیر سماوری (انواع پلاگ ولو) از لحاظ روغن کاری
در ادامه به شرح انواع شیر سماوری یا شیر مخروطی می پردازیم:
شیرهای سماوری که نیاز به روغن کاری (گریسکاری) دارند.
از این نوع شیر مخروطی در مواردی که تعداد دفعات باز و بسته کردن در خط بسیار است، یا رسوبات و مواد جامد در خط وجود دارد استفاده می شود. جنس بیشتر مواد مصرف شده در این مدل از شیرآلات، فلزی بوده به همین دلیل به طور معمول پدیده نشتی را خواهیم داشت، حال اگر فاصله ی میان قطعات را کاهش دهیم در نتیجه گشتاور بیشتری خواهیم داشت که باعث بروز سایش در قطعات داخلی شیر خواهد شد. برای برطرف کردن این معضل بر روی بدنه شیر و پلاگ آن شیار هایی ایجاد شده است که با تزریق گریس از قسمت بالایی شیر باعث روان کاری آن می شود و آببندی مطلوب را ایجاد می کند.
از جمله گریس هایی که برای شیر های سماوری با قابلیت تزریق گریس (Lubricated Plug Valve) استفاده می شود می توان به گریس های پایه سنتتیک، پایه حیوانی و پایه گیاهی اشاره کرد که بنا به تجربیات بدست آمده از خواص سطح بالای گریس های پایه سنتتیک (Synthetic Base) ثابت شده که به مراتب از دو نمونه گریس پایه حیوانی و پایه گیاهی بهتر بوده و استفاده از آن توصیه می شود.
دلیل این امر این است که می توان به راحتی نشیمن این شیر را با تزریق مواد روغنی به آن تعویض کرد. شیر های سماوری که نیاز به روغن کاری دارند از مزایای بسیاری برخوردارند از جمله سهولت در باز و بسته شدن، جلوگیری از اصطکاک میان قطعات، تعویض نشیمن شیر بدون آسیب رساندن به آن، جلوگیری از اکسیداسیون داخل شیر و جلو گیری از جام شدن مجرابند. بیشترین استفاده این شیر در صنعت گاز می باشد.
شیرهای سماوری که نیاز به روغن کاری ندارند.
در این نوع شیر برای آب بندی مجرابند و بدنه از دو رینگ ثابت داخل بدنه که مجرابند بین آنها می چرخد استفاده می شود یا سطح بین بدنه و مجرابند را با مواد پلیمری می پوشانند که تماس فلز با فلز به وجود نیاید. در موارد بسیاری امکان روانکاری وجود ندارد به طور مثال در شرایطی که از شیرآلات در صنایع زیرزمینی استفاده می شوند یا در مناطق دور از دسترس که الزام به استفاده از این نوع شیرآلات وجود دارد. از مزایای دیگر شیرآلات مخروطی بدون نیاز به روغن این است که روغن روانکاری در معرض سیال قرار نمی گیرد که این مهم از بروز مشکلات در تجهیزات پایین دستی جلوگیری کرده و موجب شده بیشترین استفاده از این نوع شیر در خطوط سیالات حساس است. شیر پلاگ ولو می تواند با روکش تفلونی بر روی پلاگ به تنهایی یا یک لایه ی پوششی کامل در قسمت داخلی شیر باشد.
جدول روانکاری شیرآلات
تعداد بازو بست شیر در 30 روز
تعداد دفعات روانکاری شیرآلات
1 الی 5
هر 90 روز
5 الی 10
هر 30 روز
10 الی 15
هر 14 روز
15 الی 30
هر 7 روز
30 به بالا
روزانه
از مزیت های شیر های سماوری یا شیر مخروطی می توان به ارزان بودن آنها، باقی ماندن در وضعیت تنظیم شده خود و کنترل نمودن شیر برای اپراتور را نام برد.
شیر های سماوری با مجرابند استوانه ای کاربرد محدودتری نسبت به نوع مخروطی شکل آن دارند.
انواع شیر سماوری (انواع پلاگ ولو) از لحاظ شکل ظاهری
شیر سماوری استاندارد
پلاگ ولو معکوس چیست؟
قطعات بدنه شیر مخروطی در حالت استاندارد از بالا مونتاژ شده است، اگر قطعات شیر سماوری از پایین مونتاژ شود به آن شیر سماوری وارونه یا پلاگ ولو معکوس می گویند، که دلیل این نام گذاری این است که پلاگ به صورت برعکس قرار می گیرد و مطابق عکس از قسمت پایین دارای فلنج می باشند.
شیر سماوری استاندارد با توجه به میزان گشتاور و کلاس فشاری باید در کلاس فشار و سایز پایین مورد استفاده قرار بگیرد. پلاگ ولو معکوس یا سماوری وارونه را می توان در تمام سایز ها و تمام کلاس ها مورد استفاده قرار داد ولی به دلیل گران بودن استفاده از این شیر در سایز های پایین مقرون به صرفه می شود.
جدول استاندارد شیر سماوری یا پلاگ ولو
جدول استاندارد پلاگ ولو کلاس 150
DN
NPS
ابعاد (میلی متر)
الگوی دایره ای
الگوی رگولار
الگوی ونتوری
مجرا کامل، پورت دایره ای
A
B
C
A
B
C
A
B
C
A
B
C
PN20 (کلاس 150)
50
2
178
267
191
-
-
-
-
-
-
267
-
279
65
½2
191
305
203
-
-
-
-
-
-
298
-
311
80
3
203
330
216
-
-
-
-
-
-
343
-
356
100
4
229
356
241
-
-
-
-
-
-
432
-
445
150
6
267
457
279
394
-
406
-
-
-
546
-
559
200
8
292
521
305
457
-
470
-
-
-
622
-
635
250
10
330
559
343
533
-
546
533
559
546
660
-
673
300
12
356
635
368
610
-
622
610
635
622
762
-
775
350
14
-
-
-
-
-
-
686
686
699
-
-
-
400
16
-
-
-
-
-
-
762
762
775
-
-
-
450
18
-
-
-
-
-
-
864
864
876
-
-
-
500
20
-
-
-
-
-
-
914
914
927
-
-
-
600
24
-
-
-
-
-
-
1067
1067
1080
-
-
-
جدول استاندارد پلاگ ولو کلاس 300
DN
NPS
ابعاد (میلی متر)
الگوی دایره ای ( Short)
الگوی رگولار
الگوی ونتوری
مجرا کامل، پورت دایره ای
A
B
C
A
B
C
A
B
C
A
B
C
PN50 (کلاس 300)
50
2
216
267
232
-
-
-
-
-
-
283
283
298
65
½2
241
305
257
-
-
-
-
-
-
330
330
346
80
3
283
330
298
-
-
-
-
-
-
387
387
403
100
4
305
356
321
-
-
-
-
--
473
457
457
150
6
403
457
419
403
-
419
403
457
419
559
559
557
200
8
419
521
435
502
-
518
419
521
435
686
686
702
250
10
457
559
473
568
-
584
457
559
473
826
826
841
300
12
502
635
518
-
-
-
502
635
518
965
965
981
350
14
-
-
-
-
-
-
762
762
778
-
-
-
400
16
-
-
-
-
-
-
838
838
854
-
-
-
450
18
-
-
-
914
-
930
914
914
930
-
-
-
500
20
-
-
-
991
-
1010
991
914
1010
-
-
-
550
20
-
-
-
1092
-
1114
1092
1092
1114
-
-
-
600
24
-
-
-
1143
-
1165
1143
1143
1165
-
-
-
650
26
-
-
-
1245
-
1270
1245
1245
1270
-
-
-
700
28
-
-
-
1346
-
1372
1346
1346
1372
-
-
-
750
30
-
-
-
1397
-
1422
1397
1379
1422
-
-
-
800
32
-
-
-
1524
-
1553
1524
1524
1553
-
-
-
850
34
-
-
-
1626
-
1654
1626
1626
1654
-
-
-
900
36
-
-
-
1727
-
1756
1727
1727
1756
-
-
-
جدول استاندارد پلاگ ولو کلاس 600
DN
NPS
ابعاد (میلی متر)
الگوی رگولار
الگوی ونتوری
مجرا کامل، پورت دایره ای
A
B
C
A
B
C
A
B
C
PN100 (کلاس 600)
50
2
292
292
295
-
-
-
330
-
333
65
½2
330
330
333
-
-
-
381
-
384
80
3
356
356
259
-
-
445
-
448
100
4
432
432
435
-
-
-
508
559
448
150
6
559
559
562
559
559
562
660
711
664
200
8
660
660
664
660
660
664
794
845
797
250
10
787
787
791
787
787
791
940
1016
943
300
12
-
-
838
838
841
1067
1067
1070
350
14
-
-
-
889
889
892
-
-
-
400
16
-
-
-
991
991
994
-
-
-
450
18
-
-
-
1092
1092
1095
-
-
-
500
20
-
-
-
1194
1194
1200
-
-
-
550
22
-
-
-
1295
1295
1305
-
-
-
600
24
-
-
-
1397
1397
1407
-
-
-
650
26
-
-
-
1448
1448
1461
-
-
-
750
30
-
-
-
1031
1651
1664
-
-
-
800
32
-
-
-
1778
1778
1794
-
-
-
850
34
-
-
-
1930
1930
1946
-
-
-
900
36
-
-
-
1083
1083
2099
-
-
-
جدول استاندارد پلاگ ولو کلاس 900
DN
NPS
ابعاد (میلی متر)
الگوی رگولار
الگوی ونتوری
مجرا کامل
A
B
C
A
B
C
A
B
C
PN150 (کلاس 900)
50
2
368
-
371
-
-
-
381
-
384
65
½2
416
-
422
-
-
-
432
-
435
80
3
381
381
384
-
-
-
470
-
473
100
4
457
457
460
-
-
-
559
-
562
150
6
610
610
613
610
610
613
737
-
740
200
8
737
737
740
737
737
740
813
-
816
250
10
838
838
841
838
838
841
965
-
968
300
12
-
-
-
965
965
968
1118
-
1121
استاندارد پلاگ ولو کلاس 1500 و 2500
Mm
اینچ
تعادل فشار
نوع استاندارد
ANSI 900 (PN150)
ANSI 800 (PN100)
ANSI 300 (PN50)
ANSI 150 (PN20)
ANSI 150 (PN200)
الگوی ونتوری
الگوی رگولار
الگوی دایره ای
الگوی ونتوری
الگوی رگولار
الگوی دایره ای
الگوی ونتوری
الگوی رگولار
الگوی دایره ای
الگوی ونتوری
الگوی رگولار
الگوی دایره ای
الگوی ونتوری
الگوی رگولار
الگوی دایره ای
25
1
*
*
*
*
50
2
*
*
*
*
*
*
*
80
3
*
*
*
*
*
*
100
4
*
*
*
*
*
*
150
6
*
*
*
*
*
*
*
*
200
8
*
*
*
*
*
*
*
250
10
*
*
*
*
*
*
*
*
300
12
*
*
*
*
*
*
*
*
*
400
16
*
*
*
*
450
18
*
*
*
*
500
20
*
*
*
*
600
24
*
*
*
*
650
26
*
*
*
700
28
*
*
*
750
30
*
*
*
800
32
*
*
*
مزایای شیر سماوری
طول عمر این شیر آلات نسبت به دیگر شیر های قطع و وصل بیشتر می باشد.
قیمت این شیر ها نسبت به شیر توپی با توجه به کاربرد سیالات خاص ارزان تر می باشد.
سرعت عمل باز و بست این شیرآلات به دلیل ربعگرد بودن نسبت به شیرآلات قطع و وصلی دیگر بالاتر است.
امکان تزریق مواد آببندی در شیر سماوری برای تجدید آببند کردن از قسمت بالایی شیر امکان پذیر است.
یک تفاوت بال ولو و پلاگ ولو این است که این شیر نسبت به شیر توپی در دما های بالا مقاوم تر است.
شیر سماوری با طراحی ساده و قطعات کمتر تولید می شود که تعمیر و نگهداری این شیر را راحت تر می کنند.
می تواند در همان وضعیت که تنظیم می شود باقی بماند و به راحتی کار کند.
وضعیت باز و بسته کردن شیر را اپراتور به راحتی می تواند کنترل کند.
کاربرد پلاگ ولو
از پلاگ ولو برای خطوط گاز و سیستم های تحت فشار جهت عکس العمل باز و بست سریع استفاده می شود.
ایستگاه تقویت فشار گاز
از شیر سماوری برای فشار های خلاء بالا استفاده می شود.
با توجه به مدل چند راهی ورودی (چند پورت) پلاگ ولو ها را می توان برای انحراف مسیر استفاده کرد.
تعدادی از آلیاژ های شیر سماوری
برخی از آلیاژهای شیر سماوری یا پلاگ ولو چیست؟
ASTM A182 F11
ASTM A182 F22
ASTM A182 F347
ASTM A182 F91
ASTM A182 F304,304L
ASTM A182 F316,316L
ASTM A217 WC9
ASTM A217 C12A
ASTM A351 CF8,CF3
ASTM A351 CF8M,CF3M
رنج تولید شیر سماوری و کلاس کاری
شیر های سماوری یا شیر مخروطی از سایز ½ اینچ تا سایز 24 اینچ در کلاس های 150، 300، 600، 900، 1500 و 2500 تولید می شود. لازم به ذکر است در سایز های بالا و کلاس 2500 سفارش تولید، زمان بر می باشد.
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید