موتور آب (موتور پمپ آب) چیست؟
موتور آب یا موتور پمپ آب که اصطلاحا در میان عامه مردم موتور آب کشاورزی نیز شناخته می شود، تجهیزی است جهت انتقال و پمپاژ آب و همانطور که از نام آن مشخص می باشد از دو قسمت پمپ و موتور تشکیل شده است. این دو قسمت به کمک شاسی به هم متصل شده اند که جابجایی آن آسان تر شود. هنگام استفاده، موتور پمپ را بالاتر از سطح آب قرار می دهند که به کمک شیلنگ و یا لوله آب را به بالا انتقال می دهد. موتور پمپ ها توان پمپاژ کردن سیال را از چاه یا سد دارند که بیشتر در مناطق شمالی کشور مورد استفاده قرار می گیرد.
موتور پمپ آب کشاورزی
دقت نمایید که در کشاورزی از بسیاری از انواع پمپ استفاده می شود، اما اغلب کشاورزان منظورشان از پمپ آب کشاورزی همان موتور اب است، لذا در صورتیکه به به دیگر انواع پمپ نیاز دارید به صفحه انواع پمپ مراجعه کنید تا آنجا با مدلهای بیشتری آشنا شوید.
سیستم آبیاری تحت فشار در زمین های کشاورزی و زراعتی ایران بسیار پر کاربرد بوده، که برای این امر به آبی با فشار بالا نیاز داریم که می توان از پمپ های آب کمک گرفت. برای آبیاری تحت فشار مثل آبیاری قطره ای و بارانی، باید فشار آب از میزان فشار محیط بیشتر باشد، برای این امر عده ای از استخر استفاده کرده که برای تخلیه استخر از پمپ کف کش باید استفاده نمود و عده ای از مخازن مرتفع کمک می گیرند که باید از پمپ برای پر کردن این مخازن استفاده کنند و اینکه استفاده از چاه نیاز به پمپ شناور دارد. در هر صورت وجود یک پمپ امری بدیهی و ضروری است. در آبیاری قطره ای وجود فیلتراسیون الزامی است زیرا با کمک آن آب تصفیه می گردد، فیلتراسیون برای اینکه بتواند یه کارکرد مطلوب داشته باشد به فشار آب بالا نیاز دارد به همین منظور از پمپ های سه اسب یا بالاتر استفاده می شود.
در مزارع و زمین های وسیع از پمپهای سه فاز استفاده می شود ولی در ابعاد کوچکتر پمپ های تکفاز نیز کافی می باشد. پمپ انتخابی برای زمین کشاورزی باید با توجه به دبی مصرفی باشد، اگر دبی پمپ از دبی زمین بیشتر باشد پمپ آسیب خواهد دید. برای محاسبه دبی هر زمین باید تعداد آبپاش در میزان مصرف هر آبپاش ضرب شود، بطور مثال اگر زمینی دارای 500 آبپاش 3 لیتری در ساعت باشد، آب مصرفی 1500 لیتر در ساعت خواهد بود، بنابراین باید پمپ 1500 لیتر در ساعت انتخاب کرد.
انواع موتور پمپ آب
- موتور آب از نظر قطر خروجی و میزان آبدهی: موتور پمپ آب کشاورزی با قطر خروجی 1 تا 4 اینچ در بازار داخلی ارائه می شود.
- موتور آب از نظر سوخت مصرفی:
- موتور پمپ بنزینی: موتور پمپ آب بنزینی به دلیل وزن کمی که دارد قابل حمل بوده و از عمر طولانی تری برخوردار می باشد و نسبت به سایر موتور پمپ ها به آسانی روشن می شود.
- موتور پمپ دیزلی یا گازوئیلی: موتور پمپ آب دیزلی دارای سوخت دیزل می باشد و از ویژگی های آن می توان به متعدد بودن مدل های آن اشاره نمود. که دارای طرفداران خود بوده و در نواحی جنوبی کشور کاربرد و فروش بیشتری دارد.
- موتور پمپ نفت بنزینی: این نوع موتور پمپ آب ها توسط بنزین استارت زده و در ادامه کار سوخت مورد نیاز آن از نفت تامین می شود.
- موتور آب از نظر نوع مایع و عملکرد: موتور پمپ آب تمیز، آب کثیف، فشار بالا، ناخالص، لجن کش، چاه عمیق، ارتفاع بالا، طبقاتی، صنعتی و موتور پمپ شناور شایان به ذکر است موتور پمپ آب به لحاظ عملکرد نیز تحت عناوین موتور پمپ آب کشاورزی، موتور پمپ آب خانگی و غیره در بازار عرضه می گردد.
نحوه عملکرد موتور پمپ آب
نحوه عملکرد این پمپ از طریق نیروی گریز از مرکز است. نخست سیال به داخل دهانه ورودی و یا بخش مرکزی می رود و با دوران پروانه ها به بیرون منتقل می شود. به دلیل زیاد بودن شتاب سیال در لبه بیرونی پروانه ها، سرعت حرکت سیال بالا خواهد بود. کارکرد پمپ به این صورت است که انرژی مکانیکی را از یک منبع خارجی و یا موتور دریافت می کند و این انرژی را به سیال انتقال می دهد و باعث بالا رفتن فشار سیال خروجی از پمپ می شود، وظیفه موتور تامین انرژی پمپ می باشد.
مشخصات فنی موتور پمپ آب
در ارتباط با میزان قطر خروجی موتور پمپ آب ها می بایست به میزان آبدهی توجه نمود که در جدول زیر شرح داده شده است.
| قطر خروجی | میزان آبدهی (لیتر در دقیقه) |
| موتور پمپ ۱ اینچ | 100 |
| موتور پمپ 2 اینچ | 500 |
| موتور پمپ 3 اینچ | 1200 |
| موتور پمپ 4 اینچ | 2000 |
اجزاء موتور پمپ آب
- موتور: وظیفه تأمین و انتقال قدرت
- پمپ: انجام عمل پمپاژ مایعات
این دو بخش موتور پمپ آب از طریق شاسی با یکدیگر جفت (کوپله) می شوند.
جنس موتور پمپ آب
موتور پمپ آب کشاورزی غالبا از جنس آلومینیوم بوده تا با کاهش وزن این محصول باعث سهولت در حمل آن شود.
نحوه انتخاب موتور پمپ آب
مناسب ترین انتخاب برای مناطقی که دسترسی به برق سخت بوده و یا برق وجود ندارد، موتور پمپ می باشد زیرا که منبع انرژی آنها سوخت های فسیلی می باشد. اما در هنگام خرید موتور پمپ ها باید به موارد زیر توجه کرد:
- در هنگام خرید موتور پمپ به شاخصه هایی همچون مکش موتور پمپ و ظرفیت تخلیه پمپ توجه نمایید.
- با توجه به فاصله عمودی پمپ میزان مکش موتور پمپ آب را تخمین بزنید.
- در صورتی که نیازمند مکش آب بیش از 6 الی 8 متر می باشید باید از سایر پمپ ها همچون کفکش و شناور استفاده نمایید.
- در برخی موارد اگر شرایط کارکرد دارای فشار بالا یا ارتفاع زیاد نسبت به حالت نرمال است، توصیه می شود از موتور پمپ های ارتفاع بالا و موتور پمپ فشار بالا استفاده نمایید.
- در صورتی که قصد جابجا کردن موتور پمپ آب را دارید، اقدام به خرید مخزن سوخت اضافی نمایید.
- مدت زمان کارکرد یک موتور پمپ آب کشاورزی یا موتور پمپ آب 2 الی 3 متر می باشد به همین دلیل توصیه می شود برنامه ریزی نموده و موتور پمپی با قطر خروجی مناسب انتخاب نمایید تا قادر به مکش میزان آب مورد نظر در 2 الی 3 ساعت باشد.
- جنس شیلنگ دهانه ورودی پمپ آب کشاورزی باید خرطومی بوده و دهانه آن باید با دهانه ورودی و خروجی موتور پمپ آب هم سایز باشد. بطور مثال اگر دهانه ورودی و خروجی موتور پمپ شما 3 اینچ است شیلنگ شما هم باید 3 اینچ باشد.
- هنگام خرید از سلامت پوسته پمپ اطمینان حاصل فرمایید.
- آچار شمع روی موتور پمپ را به هنگام خرید تحویل بگیرید.
- برای پرتاب سیال به وسیله موتور پمپ لزوما از شلنگ های آتش نشانی در دهانه خروجی به طول 20 و 30 متر استفاده شود.
- با تست هندل از درست کمپرس کردن یا نکردن آن اطمینان حاصل فرمایید.
نحوه نگهداری موتور پمپ آب
به دلیل اینکه موتور پمپ آب ها اغلب در محیط هایی که دسترسی به برق وجود ندارد استفاده می شوند و خرابی در آنها موجب وقفه در کار می شود به همین دلیل توصیه می شود برخی اعمال که در زیر نام برده شده است، جهت جلوگیری از ایجاد مشکل در موتور پمپ انجام شود:
- در هنگام نصب اتصالات از محکم نصب کردن آنها اطمینان حاصل نمایید تا از ورود هوا به پمپ جلوگیری شود.
- محل قرار گیری یا گذر تجهیزات جانبی همچون شیلنگ و لوله در موتور پمپ آب تا حد ممکن می بایست از محل هایی که احتمال خطر پارگی و شکستگی وجود ندارد، قرار داده شوند.
- پس از اتمام کارکرد موتور پمپ یا موتور پمپ آب به خصوص در زمستان اقدام به تخلیه آب درون آن نمایید.
- در هنگام خرید به میزان مکش موتور پمپ آب توجه فرمایید.
- لطفا در فواصل زمانی مشخص اقدام به بررسی یا سرویس موتور پمپ آب کشاورزی نمایید.
- پر بودن مخزن سوخت موتور پمپ آب سبب کارکرد بهتر و جلوگیری از رسوب می شود.
- هرگز در صورت خالی بودن پمپ از آب، موتور پمپ آب کشاورزی را روشن نکنید.
- توصیه می شود، جهت جلو گیری از ورود هوا به پمپ از پمپ های خود مکش که قادر به جدا کردن هوا از آب و تخلیه آن می شود، استفاده نمایید.
- از موتور پمپ برای جابجایی سیالاتی مانند، نفت، بنزین و سایر سیالات مشتعل استفاده نکنید.
- موتور پمپ آب برای جابجایی مایعاتی مثل اسیدها، حلال های شیمیایی، مایعات قلیایی و غیره طراحی نشده است.
- موتور پمپ آب حتما باید روی یک سطح صاف و محکم قرار گیرد.
- هنگام خرید موتور پمپ آب محل قرار گرفتن موتور بر روی شاسی را چک کنید که پایه های موتور سالم باشد و در جابه جایی صدمه ندیده باشد.
- محل نصب پمپ باید به گونه ای باشد که در صورت بروز آتش سوزی امکان خاموش کردن آتش وجود داشته باشد.
نصب و راه اندازی موتور پمپ آب
مراحل روشن و کار کردن با موتور پمپ آب
شیر بنزین را باز کرده و در صورت لزوم ساسات را نیز باز کنید، کلید پاور را در وضعیت استارت قرار داده و اهرم کنترل گاز را به سمت زیاد بکشید، هندل را به آرامی کشیده تا زمانی که مقاومتی احساس بکنید، سپس از آنجا هندل را سریع به سمت بالا بکشید.
خاموش کردن موتور پمپ آب کشاورزی
برای خاموش موتور پمپ آب باید، دریچه گاز را به سمت بسته بکشید تا دور موتور کاهش یابد و کلید پاور را در وضعیت آف قرار داده و اهرم شیر بنزین را ببندید.
کاربرد موتور پمپ آب
جهت پمپاژ کردن انواع مایعات از جمله آب معمولاً در اماکنی که شرایط استفاده از برق شهری وجود ندارد از موتور پمپ آب کشاورزی که با نام موتور آب نیز شناخته می شود استفاده می گردد. از دیگر کاربرد های موتور پمپ آب استفاده در مناطق خشک است که احتمال بروز آتش سوزی های گسترده وجود دارد. به این صورت که یک مخزن و یک پمپ آب در پشت وانت قرار داده تا از احتمال بروز آتش سوزی های وسیع در این مناطق جلوگیری گردد.
در جهت بهبود عملکرد و افزایش عمر مفید موتور پمپ آب کشاورزی، توصیه می شود مدت زمان کارکرد آن از 2 الی 3 ساعت تجاوز نکند. موتور آبی بسته به میزان آبدهی و نوع سوخت در انواع مختلفی ساخته می شوند.
با توجه به مطالب فوق موتور پمپ ها (موتور آب) جهت استخراج آب از چاه، توزیع کود، آفت کش و همچنین در صنایع ساخت و ساز استفاده می شود.
مقایسه انواع موتور پمپ آب
اکثرا در زمین های کشاورزی، انرژی برق وجود ندارد و نمی شود از پمپ های الکتریکی برای جا به جایی آب استفاده کرد، چه بسا که با کمک ژنراتور این امر امکان پذیر یاشد ولی راه منطقی تر استفاده از موتور پمپ های بنزینی و گازوئیلی می باشد که قیمت پایین تری نیز دارد. در ادامه به بررسی تفاوت انواع موتور پمپ آب می پردازیم:
- موتور پمپ بنزینی راندمان سوخت کمتری نسبت به دیزلی دارد، در نتیجه مصرف سوخت موتور دیزلی بیشتر است ولی نکته حایز اهمیت میزان دسترسی مصرف کننده به سوخت برای انتخاب پمپ می باشد.
- نکته جالب در موتور های دیزل راندمان کاری کمتر نسبت به نوع بنزینی در آب و هوای سرد می باشد. بطور مثال ماشین های مجهز به موتور دیزل در حالت ایستاده نیز توسط راننده روشن می باشد، زیرا عملکرد موتور در هوای سرد نامطلوب خواهد بود و این قضیه درباره موتور های بنزینی صادق نبوده و در هر شرایط آب و هوایی عملکرد مطلوبی دارند.
- آلودگی صوتی و زیست محیطی موتور دیزل زیاد بوده، موتور های دیزل دارای صدای زیاد و بوی نامطبوع ناشی از دود انتشار شده از موتور است. ولی باید یادآور شد که موتور پمپ دیزلی یا گازوئیلی دارای قدرت بیشتری بوده و بصورت مداوم می توان از آن استفاده کرد در حالی که از موتور پمپ بنزینی باید بصورت متناوب استفاده کرد.
- به طور کلی اکثر موتور های دیزلی دارای ابعاد بزرگتر و وزن بیشتر نسبت به موتور های بنزینی می باشد، بنابراین حمل و نقل و جابجایی موتورهای بنزینی به مراتب راحت تر از موتور های دیزلی خواهد بود.
نگهداری موتور پمپ ها
موتور پمپ ها که بیشتر مورد استفاده کشاورزان قرار می گیرد از جمله محصولات پر فروشی می باشد که در کشور ما انواع خارجی و ایرانی آن وجود دارد. در انتخاب موتور پمپ ها حتی اگر بهترین موتور پمپ آب کشاورزی با مطلوب ترین کیفیت را انتخاب گردد، اما به درستی از آن نگهداری نشود قطعا پس از مدتی دچار مشکل خواهد شد. از آن جایی که انواع موتور پمپ ها در محیط مرطوب مورد استفاده قرار می گیرند، قاعدتا خرابی آنها و میزان آسیب آنها بیشتر خواهد بود. بنابراین باید نکاتی را درباره نگهداری صحیح آنها بدانید تا مجبور به تعمیر موتور پمپ آب و یا حتی تعویض آن نشوید. نکات مهم در نگهداری موتور پمپ به شرح زیر می باشد:
- نکته اول: آب بندی مناسب و محکم کردن تمامی اتصلات
موتور پمپ آب دو دهانه ورودی دارد، یکی برای داخل شدن آب به پمپ و دیگری برای خارج شدن از آن می باشد، که اندازه دهانه موتور پمپ ها با یکدیگر متفاوت است، به طور معمول اندازه دهانه انواع موتور پمپ آب 1، 2 و 3 اینچ می باشد. از لوله ای خرطومی برای دهانه ورودی پمپ استفاده می شود که در هر سه سایز تولید می شود. برای دهانه خروجی پمپ و یا دهنه انتقالی آن از انوع شیلنگ های برزنتی آتش نشانی استفاده می کنند. در زمان استفاده از موتور پمپ بایستی حتما اتصالات لوله خرطومی و شیلنگ برزنتی را چک کنید تا تماما آب بندی شده باشد.
- نکته دوم: پاره و یا سوراخ نبودن شیلنگ و لوله
لوله خرطومی و شیلنگ برزنتی آتشنشانی را چک کنید تا دچار پارگی، نشتی، سوراخ شدگی و مواردی از این قبیل نباشد. اگر موتور پمپ دارای هر یک از این نواقص باشد، هوا وارد پمپ شده و کارکرد آن را دچار اختلال می کند.
- نکته سوم: عدم استفاده از موتور پمپ بدون آب
هرگز از موتور پمپ ها نباید بدون آب استارت شود که اصلی ترین خطر برای موتور پمپ می باشد.
- نکته چهارم: تخلیه آب درون پمپ بعد از فالیت آن مخصوصا در فصل سرما و زمستان
در زیر تمامی موتور پمپ ها یک پیچ تخلیه موجود است که به منظور تخلیه آب در دستگاه تعبیه شده است. رعایت کردن این موضوع به ویژه زمستان و یا مناطق سردسیر از اهمیت دو چندانی برخوردار است، در هنگام یخ زدن آب تراکم و قدرت فشاری آن بالا می رود، از سوی دیگر سرما مقاومت بدنه پمپ را کاهش می دهد، لذا امکان ترک خوردن بدنه پمپ وجود دارد.
- نکته پنجم: مکش در ارتفاع تعبیه شده
هر موتور پمپ با توجه به نوع، توان و حجم موتور، قدرت متفاوتی دارد، روی دفترچه راهنمای انواع موتور پمپ آب، ارتفاع مکش و ارتفاع پرتاب عمودی موتور پمپ آب درج شده است. بنابراین برای استفاده و انتخاب موتور پمپ در محدوده همین استاندارد استفاده کنید. که اگر رعایت نشود پدیده کاویتاسیون رخ می دهد.
- نکته ششم: تکمیل بودن مخزن روغن و بنزین
فعالیت موتور پمپ آب بدون روغن به اندازه بدون آب کار کردن موتور پمپ می تواند برای موتور پمپ مضرر باشد. حتی اگر بهترین موتور پمپ آب کشاورزی را بدون روغن استارت کنید در عرض چند دقیقه و یا حتی چند ثانیه متوجه سرو صدای دستگاه شدید مطمئن باشید موتور پمپ شما شاتون زده است، زیرا دستگاه را بدون روغن روشن کرده اید. اگر باک بنزین نیز پر باشد رسوبات کمتری وارد کاربراتور خواهد شد، در ضمن مراقب برخورد باک موتور پمپ با اجسام تیز و سوراخ کننده باشید.
- نکته هفتم: هندل موتور پمپ آب را درست بکشید.
سیستم استارت انواع موتور پمپ ها مجهز به سیستم هندلی می باشد که کشیدن آن دو مرحله ای است. نخست باید خلاصی هندل را بگیرید و سپس نخ هندل را بکشید، در غیر این صورت امکان خرابی موتور پمپ وجود دارد.
برند های قابل ارائه موتور پمپ آب
- موتور پمپ روبین
- موتور پمپ کوشین
- موتور پمپ هوندا
- موتور پمپ لئو
- موتور پمپ کاما
- موتور پمپ استریم
موتور آب دست دوم
با توجه به این مطلب که موتور آب ها در قالب انواع مختلف ارائه می شوند لذا پیشنهاد می شود که جهت انتخاب موتور آب با کارشناسان واحد موتور پمپ مشورت نموده تا شما را در انتخاب موتور آب مناسب با توجه به عواملی همچون قطر خروجی، موتور پمپ آب DC یا AC و غیره راهنمایی نمایند همچنین توصیه می شود از خرید موتور آب دست دوم خودداری نمایید زیرا احتمال خرابی و یا عدم تناسب مشخصات آن با شرایط محیط مربوطه وجود دارد.
دیـــدگاهها
شما هم درباره این کالا دیدگاه ثبت کنید.