تجهیزات ضدعفونی آب استخر

تجهیزات ضدعفونی آب استخر چیست؟

تجهیزات ضدعفونی استخر موجب گند زدایی و شفاف سازی دائمی آب استخر و جکوزی شده و استفاده از آنها در استخر موجب می شود آب استخر عاری از هر گونه میکرو ارگانیسم های خطرناک همچون باکتری، انگل، ویروس و غیره باشد و در نتیجه بهداشت استخر و سلامت شناگران حفظ شود.

استخر شنا باید به گونه ای طراحی و ساخته شوند که آب آن به طور دائمی به کمک مواد شیمیایی پاکسازی و ضدعفونی گردد زیرا در صورت عدم رعایت استاندارد های بهداشتی بیماری های بسیاری مانند عفونت گوش، حلق و بینی و غیره از آب آلوده استخر به شناگران انتقال می یابد.

ویژگی های آب استخر

ضدعفونی کننده هایی که با تاثیر بر ساختار شیمیایی آب موجب ضدعفونی شدن آن می شوند باید دارای ویژگی های خاصی باشند تا استفاده از آنها سبب آسیب به شناگران نشود. استاندار ملی ایران 11203 در بخش الزامات عمومی استخر، سونا و جکوزی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی مطلوب برای کلیه استخرها را به شرح جدول زیر بیان کرده است:

گند زدایی آب

حذف و یا غیر فعال کردن میکروارگانیسم های بیماری زا همچون ویروس ها و قارچ ها از آب به وسیله گند زدایی صورت می پذیرد. گندزدایی در آب استخر با تغییر در ساختار شیمیایی آب در آخرین مرحله از سیستم تصفیه استخر رخ می دهد تا شرایط مطلوب جهت استفاده شناگران از استخر فراهم گردد.

انواع روش های ضدعفونی آب استخر

روش های متفاوتی برای حذف آلودگی های میکروبی و تصفیه آب استخر و جکوزی وجود دارد که از جمله مهم ترین آنها می توان به دستگاه کلر زنی، سیستم گندزدای ازن، سیستم گندزدای UV و سیستم اکسیداسیون پیشرفته (AOP) اشاره نمود. که در ادامه به شرح هر یک از موارد نام برده شده می پردازیم:

کلر زنی استخر

کلر اصلی ترین ماده در ضدعفونی آب استخر است و بسیاری از کمپانی های بزرگ دنیا در تلاش برای طراحی و ساخت دستگاهی برای ضدعفونی آب استخر هستند که میزان مصرف کلر در آب را به حداقل برساند که از دلایل آن می توان به آسیب و صدماتی که کلر مازاد در آب برای دستگاه تنفسی و چشم ایجاد می کند اشاره نمود. همچنین ترکیب کلر با اجزای دیگر باعث بروز خوردگی و آسیب به تجهیزات جانبی استخر می شود ولی نکته مهم این است که تاکنون هیچ سیستمی نتوانسته جایگزین کاملی برای کلر باشد.

علاوه بر گاز كلر، مشتقات كلر نيز در گندزدایی آب یا ضدعفونی آب استخر مورد استفاده قرار می گيرد. اين مشتقات عبارتند از موارد زیر:

• هيپوكلريت سديم (کلر مایع) که حاوی 12 تا 16 درصد کلر است.
• هيپوكلريت كلسيم (کلر جامد) که حاوی 65 تا 75 درصد کلر آزاد است.

روش های تزریق کلر در هر سه حالت کلر گازی، مایع و جامد با یکدیگر تفاوت دارد و در هر حالت، روشی برای تزریق کلر در مسیر تصفیه آب استخر در نظر گرفته شده، که در بخش مربوطه به تفضیل بیان شده است. کلر اصولا به دو روش در آب استخر خود را نشان می دهد، کلرآزاد و کلر ترکیبی، کلر آزاد فقط با آب واکنش می دهد یعنی فقط در اکسید کنندگی آب تاثیر می گذارد و کلر ترکیبی که با هر ماده دیگری به جز آب واکنش می دهد برای مثال از ترکیب این ماده با آمونیاک، کلرآمین به وجود می آید که سبب سوزش و بوی بد کلر در محیط اطراف استخر می شود.

سیستم گندزدای ازن آب استخر

ازن به عنوان یکی از تجهیزات ضد عفونی آب استخر اکسید کننده ای فوق العاده قوی است و زمانی که در آب حل می شود، خاصیت ضدعفونی کنندگی و سالم سازی قوی تری نسبت به کلر دارد و در از بین بردن میکروارگانیسم ها و پاتوژن ها بسیار موثر است. ازن همچنین یک میکرومنعقد کننده فوق العاده قوی است که ذرات جامد محلول در آب همچون ضایعات بدن، لوسیون، گرد و خاک و غیره که غیر قابل فیلترشدن هستن را به ذرات بزرگتری تبدیل می کند تا توسط فیلتر از بین بروند.

واکنش اکسیداسیون ازن در سیستم ضدعفونی آب استخر زمانی اتفاق می افتد که یک مولکول ازن (O₃) با ماده ای اکسا واکنش داده و طی این فرایند پیوند سست اتم اکسیژن آزاد شود. شایان ذکر است تنها فراورده باقی مانده این واکنش مولکول O₂ است. طبق استاندارد الزامات عمومی استخر استفاده از ازن تنها در موارد زیر مجاز است.

1. ازن تنها زمانی می تواند در جهت ضدعفونی کنندگی آب استخر استفاده شود که مکمل باشد.
2. حداکثر میزان غلظت ازن در آب از 0.12 میلیگرم بیشتر نباشد.
3. محل تزریق گاز ازن مجهز به دستگاه هشدار دهنده باشد تا در صورت وجود نشست گاز ازن در محیط به صدا در آید.

سیستم گند زدای UV استخر

اشعه UV به عنوان یک تجهیز ضدعفونی آب استخر یک میکرو ارگانیسم بسیار قوی است که با تاثیر بر DNA باکتری ها و ویروس ها، آنها را به طور کامل تجزیه می کند و هیچ فرآورده جانبی بر جای نمی گذارد. در گند زدایی به روش اشعه UV در سیستم ضدعفونی آب استخر حداکثر میزان TDS آب باید در حدود 100 باشد. در صورت بیشتر بودن TDS ابتدا لازم است فیلتراسیون فیزیکی انجام شود.

سیستم اکسیداسیون پیشرفته استخر (AOP)

ترکیب ازن و یووی به عنوان یک تجهیز ضدعفونی آب استخر تکنولوژی بسیارقوی تری ایجاد می کند که در نتیجه آن در سیستم ضدعفونی آب استخر آبی شفاف فاقد میکرو ارگانیسم های آلوده کننده و میکرو آمین ها خواهیم داشت. سیستمی که با قرار گیری ازن و UV در کنار هم ایجاد می شود AOP نام دارد، در سیستم AOP ابتدا ازن در آب حل شده و سپس از محفظه ای که حاوی لامپ UV است گذر داده می شود.

با ترکیب انرژی UV با ازن یک واکنش شیمیایی ایجاد می شود و فرآورده حاصل از این واکنش رادیکال های هیدروکسیل با طول عمر بسیار کم است که اکسید کننده ای بسیار قوی در از بین بردن باکتری ها، آلاینده های معدنی، میکرو ارگانیسم ها و ویروس ها می باشند. بعد از اینکه رادیکال های هیدروکسل موجب اکسید شدن مواد آلی موجود در آب شدند به سرعت تبدیل به اکسیژن می شوند به همین دلیل AOP به عنوان یکی از تجهیزات ضدعفونی تصفیه آب استخر، روشی سبز، ایمن و دوستدار محیط زیست محسوب می شود.

مزایای سیستم ترکیبی ازن -UV در استخر

از مزایای سیستم ترکیبی ازن-یووی به عنوان یکی از تجهیزات ضدعفونی استخر می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• کاهش چشم گیر مصرف کلر
• اکسیداسیون مواد آلی
• تولید آب با کیفیت استثنائی
• کاهش مصرف مواد شیمیایی
• نابودی کامل کلرو آمین ها که سبب ایجاد بوی نا مطبوع و طبیعت خورنده این ترکیبات می شود.
• اثر بخشی فوق العاده بالا در برابر طیف وسیعی از میکرو ارگانیسم ها
• صرفه جویی در مصرف آب

انتخاب بهترین سیستم ضدعفونی آب استخر

کلر نمی تواند و نباید به عنوان تنها ماده گند زدای جهت ضدعفونی کنندگی استخر و جکوزی مورد استفاده قرار گیرد و برای از بین بردن میکرو ارگانیسم های مقاوم در برابر کلر به کمک نیاز دارد از طرفی با توجه به کمبود و هزینه بالای کلر و پیشرفت تکنولوژی در جهت طراحی و تولید سیستم های جدید بسیاری از سازندگان مطرح استخر معتقدند جهت تامین بهداشت استخر و سلامت شناگران باید از سیستم گند زدای مکمل مانند ازن، UV یا سیستمی با فرآیند اکسیداسیون پیشرفته AOP استفاده کرد.