آهن (II) سولفات یا زاج سبز چیست؟

سولفات آهن (II) یا فرو سولفات به مجموعه ای از نمک ها با فرمول عمومی FeSO4.xH2O گفته می شود که انواع مختلفی دارند. این ماده اغلب به فرم هیدراته در صنایع بسیاری همچون صنایع دارویی، پزشکی و کشاورزی کاربرد دارد. رایج ترین فرم هیدراته این محصول، سولفات مس هپتا هیدرات (7 آبه) می باشد که با نام ویتریول سبز نیز شناخته می شده است.

سولفات آهن (II) دارای قابلیت انحلال پذیری در آب بوده و برای محیط زیست خطرزا نمی باشد. هایپر صنعت فامکو سولفات آهن (II) را با خلوص 98.5 درصد از بهترین تولید کنندگان داخلی، خدمت مشتریان گرامی خود ارائه می دهد. شکل ظاهری سولفات آهن 7 آبه به صورت جامد کریستالی سبز مایل به آبی رنگ است که با خلوص 18 درصد آهن تولید می شود. در حالی که شکل ظاهری سولفات آهن 4 آبه، پودر سفید مایل به سبز رنگ می باشد که با خلوص 20 درصد آهن و 24 درصد سنتز می شود. جهت دریافت اطلاعاتی همچون برگه آنالیز و بروز ترین قیمت خرید و فروش سولفات آهن پودری با کارشناسان ما تماس بگیرید.

نام محصول: سولفات آهن (Ferrous Sulfate)

فرمول شیمیایی زاج سبز: FeSO4

شکل ظاهری: جامد بلوری سبز-آبی (7 آبه)، جامد پودری سفید رنگ (4 آبه)

بسته بندی سولفات آهن: کیسه 25 کیلوگرمی

لیست قیمت سولفات آهن

مشخصات فنی

فروش سولفات آهن

سولفات آهن که در گذشته با نام های زاج سبز یا Copperas شناخته می شده است، بیشترین کاربرد را در چرم سازی و رنگرزی داشته است. این ماده یک نوع ماده شیمیایی است که با کمک اسید سولفوریک و نمک آهن سنتز می شود و در آبپوش های مختلف مانند سولفات آهن 7 هیدراته، 1 هیدراته و خشک تولید می شود. سولفات آهن در کشاورزی و حوزه های صنعتی و دارویی استفاده می شود.

این ماده با نام های آهن (II) سولفات، فروس سولفات، ویتریول سبز، ویتریول آهن، کوپراس (Copperas)، ملانتریت یا سومولنوکیت نیز شناخته می شود.

انواع سولفات آهن
  • سولفات آهن 1 آبه (FeSO4∙H2O)
  • سولفات آهن 4 آبه (FeSO4∙4H2O)
  • سولفات آهن 5 آبه (FeSO4∙5H2O)
  • سولفات آهن 6 آبه (FeSO4∙6H2O)
  • سولفات آهن 7 آبه (FeSO4∙7H2O)

همان طور که گفته شد در بین انواع مختلف سولفات آهن هیدراته، دو نوع سولفات آهن 4 آبه و سولفات آهن 7 آبه بیشترین مصارف را دارند که به برخی از ویژگی های آنها اشاره می کنیم:

  • سولفات آهن تتراهیدرات (4 آبه): این فرم از فروسولفات به صورت جامد پودری سفید رنگ و از طریق خشک کن های روتاری درایر با خلوص 98.5 درصد تولید می شود. سولفات آهن 4 آبه پس از خشک شدن در این دستگاه، به وسیله ویبراتور دانه بندی می شود و در نهایت توسط آسیاب به پودری تبدیل می شود. این فرم از سولفات آهن به دو صورت 20 درصد آهن و 24 درصد آهن تولید می شود. این ترکیب در صنایع مکمل سازی برای دام و طیور و همچنین کشاورزی کاربرد دارد.
  • سولفات آهن هپتاهیدرات (7 آبه): این فرم را از ترکیب اسید سولفوریک با آهن (خلوص 18 درصد) سنتز می کنند. کریستال های سبز آبی سولفات آهن 7 آبه را پس از فیلتراسیون و تصفیه تمامی چربی ها و کربن های آهن، بسته بندی می کنند. این ترکیب نیز با خلوص 98.5 درصد سنتز می شود که در صنایع بسیار زیادی کاربردی می باشد.
     

سولفات آهن یا آهن (II) سولفات، فروس سولفات، ویتریول سبز آهن

مشخصات زاج سبز
نام شیمیایی (بدون آب) FeSO4
درصد خلوص 98.5 درصد
جرم مولکولی (گرم بر مول) بدون آب: 151.91
یک آبه: 169.93
پنج آبه: 241.99
شش آبه: 260.00
هفت آبه: 278.02
ظاهر بدون آب: کریستال سفید
یک آبه: کریستال سفید مایل به زرد
چهار آبه: پودری سفید مایل به سبز
هفت آبه: کریستال سبز - آبی
بو بدون بو
دانسیته (گرم بر سانتی متر مکعب) بدون آب :3.65
یک آبه: 3 
پنج آبه: 2.15
شش آبه: 1.934
هفت آبه: 1.895
نقطه ذوب (درجه سانتی گراد) بدون آب: 680 (1256 درجه فارنهایت، 953 درجه کلوین)
یک آبه: 300 (572 درجه فارنهایت، 573 درجه کلوین)
حلالیت در آب (گرم در 100 میلی لیتر) یک آبه:
  • 44.69 در 77 درجه سانتی گراد
  • 35.97 در 90.1 درجه سانتی گراد
پنج آبه:
  • 15.65 در 0 درجه سانتی گراد
  • 20.5 در 10 درجه سانتی گراد
  • 29.51 در 25 درجه سانتی گراد
  • 39.89 در 40.1 درجه سانتی گراد
  • 51.35 در 54 درجه سانتی گراد
حلالیت در اتیلن گلیکول 4.6 گرم در 100 گرم در 20 درجه سانتیگراد
فشار بخار 1.95 کیلو پاسکال (هفت آبه)

ساختار مولکولی زاج سبز

فرو سولفات دارای ساختار هندسی هشت وجهی بوده و دارای خاصیت پارامغناطیسی می باشد. شماتیک ساختار مولکولی آن در زیر آمده است:

ساختار مولکولی زاج سبز (سولفات آهن)

تولید سولفات آهن

اکنون طرز تهیه زاج سبز را بررسی خواهیم کرد. 

  • روش اول: این دسته از سولفات ها، در روند تولید فولاد سولفات آهن به عنوان یک محصول جانبی تولید می شود. در پایان مرحله تولید فولاد قبل از مرحله ی پوشش دهی (آبکاری) در مرحله حمام اسید سولفوریک مقدار قابل توجهی سولفات آهن تولید می شود.

Fe + H2SO4 → FeSO+ H2

  • روش دوم: با استفاده از فرآیند اکسیداسیون پیریت، سولفات آهن تولید می شود.

2FeS2 + 7O2 + 2H2O → 2FeSO4 + 2H2SO4

  • روش سوم: با استفاده از محلول سولفات فلزاتی که واکنش پذیری کمتری نسبت به آهن دارند و از طریق جابه جایی آنها، سولفات آهن را می توان سنتز کرد. به عنوان مثال از واکنش سولفات مس با آهن که در زیر نشان داده شده است:

CuSO4 + Fe → FeSO4 + Cu

  • در روشی دیگر، زاج سبز را در طی فرآیند تولید دی اکسید تیتانیوم از منابع سنگ معدنی تیتانیوم تولید می کنند. برای مثال ایلمنیت به عنوان منبع اصلی تیتانیوم می باشد که اکسید تیتانیوم-آهن است.

واکنش های سولفات آهن

  • سولفات آهن 7 آبه: سولفات آهن هفت آبه با فرمول FeSO4.7H2O با رنگ فیروزه ای در طبیعت وجود دارد.
  • در صورت حل کردن سولفات آهن در آب یون +2[Fe(H2O)6] به دست می آید که تا حدودی بی رنگ است. باید اشاره کرد در صورت حرارت دادن سولفات آهن هیدراته، تغییر رنگ آن از سبز رنگ به دلیل از دست دادن آب موجود در ساختار خود و تبدیل شدن به سولفات آهن سفید رنگ بی آب می باشد.
  • در صورت گرم کردن این محلول، در مرحله اول تبلور خود را از دست داده و در نهایت بلور های سبز آن سفید می شوند.
  • اگر این بلور های سفید را بیشتر گرم کنید به دی اکسید گوگرد و تری اکسید گوگرد تبدیل می شود. همچنین اکسید آهن (III) با رنگ قهوه ای مایل به قرمز، فرآورده حاصل از این واکنش خواهد بود. لازم به ذکر است بدانید که ترمولیز (تجزیه حرارتی) سولفات (II) آهن از دمای حدود 680 درجه سانتی گراد (1256 درجه فارنهایت) شروع می شود.

2FeSO4 → Fe2O3 + SO2 + SO3

  • آهن (II) سولفات از مواد شیمیایی به شمار می رود که به عنوان یک عامل کاهنده یا احیا کننده در واکنش های شیمیایی نقش دارد. برای مثال به واکنش های زیر توجه کنید که اسید نیتریک را به مونوکسید نیتروژن و در واکنشی دیگر کلر را به کلرید کاهش داده است. این ویژگی فروسولفات در سنتزهای آلی ارزشمند است.

6FeSO4 + 3H2SO4 + 2HNO3 → 3Fe2(SO4)3 + 4H2O + 2NO

6FeSO4 + 3Cl2 → 2Fe2(SO4)3 + 2FeCl3

تفاوت سولفات آهن (II) با سولفات آهن (III)

سولفات آهن 2 دارای فرمول مولکولی FeSO4 و به صورت جامد کریستالی سبز مایل به آبی رنگ می باشد. این ترکیب که فروسولفات یا سولفات فروس نیز نامیده می شود، دارای آهن در حالت اکسیداسیون +2 می باشد. حال آن که سولفات آهن (III) با فرمول مولکولی Fe2(SO4)3 یک ماده سه ظرفیتی (به صورت آهن در حالت اکسیداسیون +3) و به صورت بلورهای زرد مایل به خاکستری بوده و با نام سولفات فریک شناخته می شود. فرم بدون آب این ترکیبات نادر می باشد اما رایج ترین فرم هیدراته سولفات فروس به صورت سولفات آهن هپتا هیدرات (7 آبه) می باشد در حالی که برای سولفات فریک، نوع پنتا هیدرات (5 آبه) رایج است.

کاربرد سولفات آهن
  • تولید رنگ و جوهر
  • تولید ترکیبات شیمیایی مربوط به عنصر آهن
  • افزودنی مناسب برای تولید کرومات (عامل احیا کننده) و سیمان
  • صنایع نساجی
  • صنعت دباغی
  • تثبیت کننده رنگ در صنعت رنگرزی مربوط به پشم
  • رنگ آمیزی سیمان، سنگ آهک، چوب افرا، سنگ، ماسه
  • سنتز اسید سولفوریک از طریق تقطیر ویتریول سبز (این روش قدمت 700 ساله دارد)
  • به عنوان نرم کننده چمن
  • به منظور از بین برندن خزه در زمین گلف
  • به عنوان یک معرف در شناسایی قارچ ها
  • از مواد شیمیایی تصفیه آب و فاضلاب به شمار می رود.
     

کاربرد سولفات آهن در صنعت

از سولفات آهن 2 برای استخراج روی از سنگ های معدنی استفاده می شود، همچنین می توان با کمک منعقد کردن و رسوب دهی هالوژن ها، مواد معدنی ناخالص را با آن حذف نمود.

کاربرد سولفات آهن در مواد غذایی و دارویی

از سولفات آهن برای تولید دارو جهت درمان کم خونی و فقر آهن در بدن استفاده می شود. از دیگر موارد کاربرد آن غنی سازی مواد غذایی است.

کاربرد سولفات آهن کشاورزی

عنصر آهن برای رشد، گل دهی و قلمه زنی گیاه نیز ضروری است ولی در بعضی از مواقع بدلیل آبیاری نامناسب، قلیایی بودن زمین کشاورزی و افزایش میزان کربن دی اکسید، خاک دچار فقر آهن می شود. زاج سبز را برای تولید کود در تجهیزات کشاورزی به منظور بهبود سلامت خاک استفاده می کنند. این ماده pH خاک را تنظیم می کند و برای سلامت گیاه بسیار مفید است. سولفات آهن برای درخت هم استفاده شده و کود آن در پای درختان ریخته می شود. استفاده از سولفات آهن در کشاورزی به دو صورت محلول پاشی و پودری امکان پذیر است. همان طور که اشاره شد زاج سبز قابلیت انحلال پذیری بالایی در آب دارد. همچنین برای استفاده به صورت پودری، آن را با کمپوست ترکیب کرده و در خاک به صورت چالکود استفاده می کنند که به عنوان ذخیره ای به جهت تغذیه خاک و رشد محصولات کشاورزی و برای چند سال کاربرد دارد.

کود سولفات آهن در کشاورزی

طریقه مصرف کود سولفات آهن کشاورزی

برای استفاده در 10 متر مربع زمین کشاورزی، مقدار 50 گرم زاج سبز را در 9 لیتر آب حل کرده و محلول به دست آمده را در زمین استفاده نمایید. این کود به راحتی برای گیاه قابل استفاده است اما توجه داشته باشید که باید آنالیز آب، pH خاک، فقر آهن خاک در ابتدا مورد بررسی قرار بگیرد.

با استفاده از کیت آزمایش خاک میزان pH خاک را اندازه گیری می کنند، بهترین مقدار پی اچ بین 6 الی 7 است. البته گیاهان خاصی نیز هستند که اصطلاحا آن ها را اسید دوست می نامند و در محدوده 5 الی 6 پی اچ رشد بهتری دارند. خاک با pH زیر 7 یا اسیدی به راحتی به گیاه اجازه رشد می دهد، ولی در صورتی که خاک قلیایی باشد باعث می شود ذرات آهن به هم متصل شده و رشد گیاه مختل شود. با توجه به موارد فوق برای کاهش پی اچ خاک سولفات آهن را به کار ببرید. کود سولفات آهن برای گیاهان خانگی نیز می تواند مفید باشد و بسیار بی خطر است.

مزایای سولفات آهن در کشاورزی
  • قیمت ارزان و به صرفه
  • کود سولفات آهن در سبزینگی گیاه تاثیر بسیار زیادی دارد.
  • pH خاک را تنظیم می کند.
  • دارای اثرات طولانی مدت در غنی کردن خاک زمین های کشاورزی و ماندگاری بالا

MSDS سولفات آهن و شرایط بسته بندی آن

زاج سبز به عنوان یک ترکیب بی خطر و غیر سمی می باشد. این ماده خاصیت اشتعال زایی نداشته و برای محیط زیست خطری ندارد. اما با توجه به اینکه هنگام استفاده از ترکیبات شیمیایی باید نکات ایمنی را رعایت کرد به موارد زیر توجه نمایید:

  • در هنگام استفاده از این ماده از تجهیزات ایمنی همچون دستکش و عینک مخصوص استفاده کنید.
  • بهتر است برای استفاده، ماده را با کودهای ارگانیک همچون کود حیوانی ترکیب کنید.
  • در محیط خشک و خنک و به دور از نور خورشید نگهداری کنید.
  • همچنین از آن جایی که این ترکیب جاذب رطوبت می باشد، آن را در بسته بندی های محکم و با درب کاملا بسته نگهداری کنید.
  • هایپر صنعت فامکو این ماده را در بسته بندی کیسه های 25 کیلوگرمی خدمت مشتریان گرامی خود ارائه می دهد.
     

لیست قیمت سولفات آهن

کلیه قیمت ها بدون اطلاع قبلی قابل تغییر می باشد، لطفا جهت استعلام قیمت خرید با واحد فروش تماس حاصل نمایید.

تاریخ بروزرسانی: 1401/07/25

قیمت زاج سبز یا آهن (II) سولفات
ردیف شرح قیمت به تومان (هر کیلوگرم)
1 قیمت سولفات آهن 7 آبه (خلوص آهن 18 درصد) 3,950
2 قیمت سولفات آهن 4 آبه (خلوص آهن 20 درصد) 7,400
3 قیمت سولفات آهن 4 آبه (خلوص آهن 24 درصد) 8,450

دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید

captcha


امتیاز:

دیدگاه کاربران
حسن فروتن
ارسال شده در : شنبه 26 فروردین 1402

سلام، مقدار 100 کیلوگرم زاج سبز می خواستم برای مصرف کشاورزی، چطور تهیه کنم؟

مدیر سایت
ارسال شده در : چهارشنبه 30 فروردین 1402

سلام جناب فروتن عزیز، همکاران واحد مشاوره فنی با شما تماس خواهند گرفت.

رضا فیروزنگار
ارسال شده در : یکشنبه 02 بهمن 1401

سلام، یک کیلوگرم پودر کود سولفات آهن به رنگ سبز می خواستم. چگونه باید تهیه کنم؟

مدیر سایت
ارسال شده در : دوشنبه 17 بهمن 1401

سلام جناب فیروزنگار عزیز، حداقل مقدار فروش ماده مورد نظر شما 100 کیلوگرم می باشد.

علی پویانفر
ارسال شده در : یکشنبه 26 دی 1400

سلام، به من گفتن سولفات آهن برای محصولاتم استفاده کنم. کدوم مدلش برای کود شیمیایی مناسب تره؟

مدیر سایت
ارسال شده در : یکشنبه 26 دی 1400

سلام جناب پویانفر عزیز، از سولفات آهن 24 درصد می توانید به عنوان کود برای مصرف کشاورزی استفاده کنید.