نکات نگهداری و افزایش طول عمر سمنت برد در ساختمان ها
با اجرای اصول نگهداری سمنت برد در برابر رطوبت، ضربه و فرسایش مقاوم باقی می ماند. نصب استاندارد، آب بندی مناسب و بازدید دوره ای، کلید افزایش عمر مفید آن در ساختمان ها است. در این مقاله، راهکارهای کلیدی برای نگهداری صحیح و افزایش دوام سمنت برد ارائه شده است.
نگهداری از سمنت برد (Cement Board) به عنوان یکی از مصالح پرکاربرد در ساختمان سازی نیاز به رعایت یک سری نکات دارد که در این مقاله به نکات و نحوه نگهداری آن خواهیم پرداخت. سمنت برد به دلیل مقاومت بالا در برابر رطوبت، آتش سوزی و فرسایش به عنوان زیرسازی دیوارها، کف، حمام و نمای خارجی استفاده می شود. این محصول از ترکیب سیمان، الیاف معدنی یا سلولزی و مواد معدنی مقاوم تشکیل شده است. اما رعایت نکردن نکات نگهداری ممکن است عمر مفید آن را کاهش دهد و مشکلاتی مانند ترک، پوسیدگی یا کاهش عملکرد سازه ای ایجاد کند.
7 نکته کلیدی برای نگهداری و افزایش عمر سمنت برد در ساختمان ها
در صورت خرید سمنت برد از تامین کننده قابل اعتمادی همچون هایپر صنعت فامکو در وحله اول خیالتان از کیفیت این محصول راحت خواهد بود اما در صورتی که بهترین نوع سمنت برد را هم تهیه و خریداری نمایید ولی در نگهداری آن هوشمندانه عمل نکنید عمر مفید آن کاهش خواهد یافت. در ادامه شما را در حفظ و نگهداری هر چه بهتر این محصول راهنمایی خواهیم کرد.

نصب اصولی و استاندارد سمنت برد
نصب صحیح اولین و مهم ترین گام برای حفظ دوام سمنت برد است و رعایت نکات زیر ضروری است:
- استفاده از پیچ های ضدزنگ: پیچ های استیل یا روکش دار باعث جلوگیری از زنگ زدگی و لکه های سطحی می شوند.
- فاصله استاندارد پیچ ها: پیچ ها در لبه ها حداکثر ۱۵ سانتیمتر و در سطح اصلی ۲۰ سانتیمتر فاصله داشته باشند.
- ایجاد شکاف انبساط: در مناطق با تغییرات دمایی شدید، بین تخته ها ۳ تا ۵ میلیمتر فاصله برای جلوگیری از ترک خوردگی لحاظ شود.
- استفاده از نوار و چسب درزبندی: درزهای بین تخته ها باید با نوار مخصوص و چسب های مقاوم به رطوبت، درزبندی شوند.

کنترل و مدیریت رطوبت در سمنت برد
هر چند سمنت برد مقاوم به رطوبت است، اما تماس مداوم با آب آسیب زا خواهد بود برای جلوگیری از آسیب به آن موارد زیر را مد نظر قرار دهید:
- آب بندی لبه های برش خورده: لبه های آزاد پس از برش با چسب آب بند یا رزین اپوکسی پوشانده شوند.
- نصب سیستم های زهکشی و فلشینگ: در نماهای خارجی و حمام ها، آب باید به درستی هدایت شود تا از تجمع آن روی سمنت برد جلوگیری شود.
- طراحی شیب مناسب: سطوح باید به گونه ای طراحی شوند که آب به صورت کامل تخلیه شود.

شست و شوی و تمیز کاری منظم سمنت برد
بازرسی دوره ای و تمیزکاری صحیح سمنت بردها از بروز آسیب های جدی به آنها جلوگیری می کند که در ادامه به آنها اشاره شده است:
- بازرسی ماهانه: در محیط های مرطوب، ترک ها، تغییر رنگ و وجود کپک بررسی شوند.
- تمیزکاری با شوینده های ملایم: استفاده از شوینده های غیر اسیدی و اسفنج نرم به منظور حفظ لایه محافظ.
- حذف کپک: کپک با محلول رقیق سفیده کننده (یک قسمت سفید کننده به 10 قسمت آب) تمیز و سپس کاملا خشک شود.
محافظت از سمنت برد در برابر شرایط محیطی
شرایط محیطی مانند نور خورشید، دما و آلودگی تاثیر مستقیم بر دوام سمنت برد دارند که در زیر برخی از راه های پیش گیری از این آسیب ها بیان شده است:
- استفاده از پوشش های UV: در فضاهای باز، رنگ ها یا پوشش هایی که اشعه ماورا بنفش را تحمل می کنند، بکار گرفته شوند.
- کاهش اثرات دمایی شدید: در مناطق سردسیر استفاده از عایق حرارتی برای جلوگیری از یخ زدگی و آسیب حرارتی لازم است.
- اجتناب از تماس با مواد خورنده: از قرار دادن سمنت بردها در معرض اسیدها یا قلیاهای قوی پرهیز شود.

انتخاب مواد سازگار با سمنت برد
مواد پوششی و چسب های استفاده شده باید با سمنت برد همخوانی داشته باشند. موارد زیر را در این خصوص رعایت نمایید:
- رنگ های تنفس پذیر: رنگ های آکریلیک یا سیلیکونی که بخار آب را عبور می دهند، انتخاب مناسبی هستند.
- چسب های استاندارد: برای نصب کاشی روی سمنت برد، چسب های پلیمری با استاندارد ANSI A118.15 پیشنهاد می شود.
- پرهیز از تماس با مواد آلی: تماس مستقیم سمنت برد با چوب یا مواد آلی می تواند باعث جذب رطوبت و آسیب شود.
ترمیم سریع و به موقع سمنت برد
در صورت بروز آسیب، اقدام فوری برای جلوگیری از گسترش مشکل ضروری است برخی از این اقدامات به شرح زیر می باشد:
- درزگیری ترک های ریز: با استفاده از پاتک سیمانی یا رزین اپوکسی انجام شود.
- تعویض بخش های آسیب دیده: در موارد شدید مانند تورم یا خردشدگی، تخته آسیب دیده با نمونه جدید جایگزین شود.

آموزش نحوه نگهداری از سمنت برد به کاربران و مجریان آن
نگهداری درست از سمنت برد تنها به تجهیزات و مصالح محدود نمی شود، بلکه آگاهی افرادی که با آن سر و کار دارند نیز نقش مهمی دارد.
- آموزش نیروهای اجرایی: استفاده از نیروهای ماهر و آموزش دیده برای نصب و نگهداری، احتمال بروز خطا و آسیب را کاهش می دهد.
- اطلاع رسانی به بهره برداران: مالک یا ساکن باید بداند که چگونه با سمنت برد رفتار کند مثلا از سوراخ کاری غیر اصولی، آویزان کردن جسم سنگین بدون زیر سازی مناسب و شست و شوی مستقیم با فشار زیاد آب پرهیز کند.
نتیجه گیری
نگهداری صحیح سمنت برد نقش کلیدی در حفظ دوام، زیبایی و عملکرد سازه ای آن دارد. با رعایت اصول نصب، کنترل رطوبت، بازدید منظم، محافظت محیطی و استفاده از مواد سازگار می توان عمر مفید این مصالح مقاوم را به طور چشمگیری افزایش داد. آموزش مجریان و آگاهی کاربران نیز از عوامل مهم در جلوگیری از آسیب های رایج و هزینه های اضافی تعمیرات است. سمنت برد به دلیل دوام بالا، وزن مناسب، مقاومت در برابر رطوبت و آتش، انتخابی قابل اعتماد در صنعت ساختمان سازی است. با این حال، دوام این متریال پرکاربرد در گرو رعایت نکات نگهداری، نصب اصولی و مدیریت صحیح شرایط محیطی است.