تهویه مطبوع

تهویه مطبوع چیست؟

گرمایش (Heating)، تهویه یا ونتیلاسیون (Ventilation)، تهویه مطبوع (Air Conditioning) که به اختصار HVAC گفته می شود. که طراحی این سیستم یکی از شاخه های اصلی مهندسی مکانیک است که بر اساس اصول انتقال حرارت، ترمودینامیک و مکانیک سیالات بنا شده، این تکنولوژی برای فراهم آوردن آسایش محیطی در فضاهای داخل خودرو و ساختمان می باشد. تبرید (Refrigeration) نیز در بعضی مواقع به این زمینه اضافه می گردد که به صورت خلاصه HVACR گفته می شود. گاها با حذف تهویه به آن HACR نیز عنوان می شود.

در ساختمان های اداری، برج های مسکونی متوسط تا بزرگ و صنعتی که شرایط ایمن و سالم از نظر دما، رطوبت و هوای تازه دارای اهمیت است از سیستم HVAC استفاده می شود.

کاتالوگ تهویه مطبوع

شروع طراحی سیستم تهویه مطبوع

حدود بار گرمایش (Heating Load) و بار سرمایش (Cooling Load) با توجه به شرایط آب و هوایی مشخص شده در داخل و خارج ساختمان می باشد. با این حال قبل از انجام محاسبات بار گرمایش، لازم است مقدار هوای تازه مورد نیاز برای هر منطقه به صورت دقیق محاسبه شود، زیرا فشار دهی یک مبحث بسیار مهم در طراحی سیستم HVAC می باشد.

در ساختمان های مدرن، طراحی، نصب (Installation) و سیستم های کنترل (Control Systems) مورد نیاز در یک یا چند دستگاه HVAC یکپارچه شده اند. برای ساختمان های کوچک، معمولا خود پیمانکاران ظرفیت و انتخاب سیستم های تهویه مطبوع و تجهیزات آن را برعهده دارند. برای ساختمان های بزرگ، طراحان و مهندسان خدمات ساختمان از قبیل مهندسان مکانیک و معماری، وظیفه آنالیز، طراحی و تعیین سیستم HVAC را برعهده دارند و پیمانکاران و مهندسان مکانیک متخصص و مشاور، انتخاب، خرید و راه اندازی سیستم را با توجه به رعایت مقررات برعهده دارند.

تکنولوژی و تجهیزات بکار رفته در سیستم طراحی HVAC می تواند، بخشی از یک شبکه سرمایش ناحیه ایی (District Cooling) یا اصطلاحا DC، و یک شبکه گرمایش ناحیه ای (District Heating) یا اصطلاحا DH، و یا سرمایش و گرمایش ترکیبی ناحیه ای (DHC) می باشند. در چنین مواردی، بهره برداری و نگهداری ساده تر می شود ولی اندازه گیری های لازم برای محاسبه قبض انرژی مصرفی و در برخی موارد انرژی که به سیستم اصلی بازگشت داده می شود، مهم هستند. به عنوان مثال در یک شبکه DHC، در یک زمان معین ممکن است یک ساختمان برای تهویه مطبوع از آب سرد استفاده کند، اما آب گرم بازگشت شده از آن در یک ساختمان دیگر و یا بخش گرمایش ناحیه ای (DH) از شبکه اصلی ترکیبی (DHC) برای گرمایش استفاده شود.

صنعت HVAC یک صنعت جهانی بین المللی و جهانی است که در آن بهره برداری و نگهداری، طراحی و ساخت سیستم، فروش و تامین تجهیزات و آموزش و پژوهش وجود دارد. مقررات صنعت HVAC به وسیله تولید کنندگان تجهیزات تنظیم می شود و سازمان های استاندارد و آیین نامه ای مانند HARDI، ASHRAE، ACCA و کد یونیفورم مکانیکی (Uniform Mechanical Code)، کد بین المللی مکانیکی (International Mechanical Code) و AMCA نیز برای حمایت از صنعت و تشویق استاندارد ها و دستاورد های بهتر ایجاد و تهیه شده است.

راهنمای انتخاب سیستم تهیوه مطبوع

سیستم های تهویه مطبوع دارای انواع متعددی می باشند که در ادامه به برخی از مرسوم ترین آن ها اشاره می کنیم و راهنمایی می کنیم که در چه زمانی از هر کدام استفاده می کنیم.

چه زمانی کولر گازی (اسپلیت) انتخاب کنیم؟

اگر فضای شما کوچک است (مثل یک اتاق یا یک آپارتمان نقلی)، بودجه اولیه محدودی دارید و نیازی به کانال‌کشی ندارید، بهتر است از کولر گازی استفاده نمایید.

نکته مهم: کنترل دمای هر اتاق کاملاً مستقل است، اما در گرمایش با برق مصرف بالایی دارد.

چه زمانی داکت اسپلیت انتخاب کنیم؟

اگر یک واحد آپارتمانی متوسط تا بزرگ دارید و می‌خواهید سیستم تهویه به صورت توکار و پنهان باشد و هوای تازه را از بیرون تأمین کنید، می توانید از داکت اسپلیت استفاده نمایید.

نکته مهم: کنترل دمای مستقل زون‌ها ضعیف است. هزینه نصب شامل کانال‌کشی می‌شود.

چه زمانی فن کویل انتخاب کنیم؟

اگر در یک مجتمع بزرگ یا ساختمانی هستید که چیلر مرکزی دارد. همچنین، اگر نیاز به کنترل دمای کاملاً مستقل در هر اتاق (زون) دارید.

نکته مهم: فن کویل نیاز به منبع تولید آب سرد (چیلر) و آب گرم (پکیج/موتورخانه) دارد. تنوع نصب ظاهری بالا دارد.

چه زمانی چیلر انتخاب کنیم؟

اگر پروژه شما یک ساختمان تجاری، اداری یا مسکونی بسیار بزرگ است که به ظرفیت برودتی بالا و سیستم مرکزی نیاز دارد. چیلرها دارای نوع کوچکتری با نام مینی چیلر نیز هستند.

نکته مهم: چیلر تنها تولید کننده آب سرد است و برای توزیع تهویه به یونیت‌های داخلی (معمولاً فن کویل یا هواساز) نیاز دارد.

چه زمانی سیستم VRF انتخاب کنیم؟

اگر یک ساختمان لوکس یا چندطبقه دارید که به دنبال بالاترین راندمان انرژی، کنترل دمای مستقل برای هر فضا و قابلیت سرمایش و گرمایش هم‌زمان در زون‌های مختلف هستید.

نکته مهم: با وجود هزینه اولیه بالا، مصرف انرژی بسیار پایین و راندمان عالی آن در طولانی مدت به صرفه خواهد بود. سیستم VRF نیازی به کانال آب ندارد و از گاز مبرد استفاده می‌کند.

نتیجه گیری

فارق از اطلاعات ارائه شده در بالا، انتخاب سیستم تهویه مطبوع درست، می تواند به فاکتورهای دیگری هم بستگی داشته باشد و شما را در زمینه انتخاب دچار تردید نماید. برای رفع این مشکل، شما می توانید با کارشناسان بخش مشاوره فنی هایپر صنعت فامکو، با سابقه نزدیک به سه دهه در زمینه ارائه راهکارهای تهویه مطبوع، تماس گرفته و در کنار مشاوره رایگان از دیگر خدمات این مجموعه نیز استفاده نمایید.